Покраїнска скупштинска одлука о ровноправносци полох

("Сл. новини АП Войводини", число 14/2004 i 18/2009)

I ОБЩИ ОДРЕДБИ

Член 1.

Зоз тоту одлуку у Автономней Покраїни Войводини (у дальшим тексту: Покраїна) ше ушорює витворйованє ровноправносци женох и хлопох, приношенє предписаньох и поднїманє окремних мирох за зоперанє нєпоштредней и поштредней дискриминациї хтора засноавна на полу и творенє єднаких можлївосцох витворйованя правох припаднїкох обидвох полох у орґанох Покраїни, институцийох чий снователь Покраїна и явних службох и подприємствох у хторих Покраїна ма право хаснованя средствох (у дальшим тексту: покраїнски орґани).

Покраїнски орґани длужни почитовац и обезпечиц ровноправносц женох и хлопох.

Член 2.

Дискриминация по основи полу, у смислу тей одлуки, представя кажде правне або физичне, нєпоштредне або поштредне розликованє, привилеґованє, виключованє або огранїчованє засноване на полу, хторе ма за циль або пошлїдок поєдинком/поєдинцом очежац, загрожиц, онєможлївиц або неґировац припознанє, уживанє або витворйованє людских правох у политичним, образовним, културним, економским, социялним, спортским, гражданским и каждим другим подручу.

Дискриминация може буц нєпоштредна або поштредна.

Нєпоштредна дискриминация по основи полу постої кед ше ґу особи нєоправдано поступа нєвигоднєйше як цо ше поступа або би ше поступало або могло поступац у одношеню на особу другого полу, у истей або подобней ситуациї.

Поштредна дискриминация постої кед привидно нєутрална правна норма, критериюм або пракса єднака за шицких приведзе до нєвигодного положеня особу єдного полу у поровнаню з особами другого полу з:

• нєоправданим поставеньом таких обовязкох або условийох хтори ше поставя або би ше могло поставиц особи процивного полу, на способ же би дискриминовани пре свой пол нє могол або може виполнїц лєм з велькима чежкосцами;
• нєоправданим обезпечованьом вигоднєйшого положеня або даваньом першенства припаднїком одредзеного полу у одношеню на дискриминованого;
• очиглядно понїжуюцим поступаньом ґу дискриминованому, лєм або преважно пре його припадносц одрдзеному полу.

Член 3.

Як дискриминацию по основи полу ше нє трима предписаня, одлуки, критериюми або праксу, хтори принєшени або подняти з цильом одстраньованя нєровноправносци женох и хлопох, пре посцигованє подполней ровноправносци особох обидвох полох и одстраньованє стварней нєровноправносци женох.

Нє трима ше як потупенє начала єднаких правох и обовязкох и як дискриминацию предписаня и одлуки хтори принєшени з цильом посцигованя подполней ровноправносци женох и хлопох, як и одстраньованє нєровноправносци и дискриминациї по основи припадносци одредзеному полу.

Член 4.

Шицки поняца хтори ше у тей одлуки хаснує у хлопским роду, олапяю исти поняца у женским роду.

У смислу тей одлуки ше трима же:

род: дружтвено установена улога женох и хлопох у явним и приватним живоце, а хтори указує значносц яка у дружтве дата биолоґийней припадносци одредзеному полу;

пол: биолоґийна припадносц одредзеней особи єдному з полох;

розлични третман: поступанє хторе нєоправдано дава першенство єдному полу у одношеню на други;

єднаки можлївосци: почитованє и применьованє людских правох женох и хлопох;

насилство на основи полу: гоч хторе дїло хторе наноши физичне, психичне або сексуалне трапенє або економску чкоду, як и гроженя з такима дїлами хтори озбильно гамую особи же би уживали права и шлєбоди на принципе ровноправносци полох, у явней або приватней сфери живота;

знємирйованє: справованє у вязи з полом хторе ма за циль и резултат наношенє чкоди достоїнству и угляду особи або творенє застрашуюцей, грожацей або подобней ситуациї;

сексуалне знємирйованє: кажде справованє хторе зоз словами, дїями або психичним дїйствованьом сексуалней природи ма за циль и резултат наношенє чкоди угляду особи, або творенє застрашуюцей, понїжуюцей, грожацей або подобней ситуациї хторе мотивоване з припадносцу розличному полу або розличней сексуалней ориєнтациї и хтора за очкодовану особу представя физичне, вербалне, суґестивне або друге подобне справованє.

II ОБРАЗОВАНЄ И КУЛТУРА

Член 5.

Образовни и науково установи, чий снователь Покраїна, у своїх одлукох, актох и поступкох, муша виключиц дискриминацию засновану на полу, а окреме у вязи зоз:

• условиями и одбиваньом приманя до установи;
• виключованьом з процесу образованя, науковей роботи або фахового усовершованя;
• способом даваня услугох и погодносцох;
• даваньом информацийох;
• оцену знаня и вреднованя посцигнутих резултатох;
• условиями за вибор або здобуванє званя, професионалного унапрямованя, фахового усовершованя або здобуваня дипломох;
• условиями за швидше напредованє.

Член 6.

Покраїнски орґан управи компетентни за образованє у поступку даваня думаня о наставних планох и програмох за основне и штреднє образованє, консултує покраїнски орґан управи компетентни за витворйованє ровноправносци полох.

Член 7.

У поступку менованя членох управних и надпатраюцих одборох у наукових установох и установох култури чий снователь Покраїна, предкладач длужен обезпечиц же би медзи менованима членами було найменєй 30% представительох менєй заступеного полу.

Член 8.

Фонди чий снователь Покраїна нє шму окончовац дискриминацию по основи полу у вязи зоз:

• приношеньом актох о систематизациї роботних местох;
• вибором орґанох и способом управяня;
• одредзованьом круга и приоритетох хасновательох средствох;
• способом хаснованя средствох.

III РОБОТА И ОБЕЗПЕЧОВАНЄ РОБОТИ

Член 9.

Покраїнски орґан хтори дава роботу и роботно анґажує особи розличного полу длужен на роботи и одношеньох у вязи з роботу шицким особом обезпечиц ровноправни третман у складзе з тоту одлуку, другима предписанями Републики Сербиї и общеприлапенима медзинароднима стандардами зоз хторима ше ушорює ровноправносц полох.

Як дискриминацию шє не трима:

• окремни мири защити женох под час ґравидносци, у вязи з родзеньом, дойченьом и хованьом дзецох до 7 рокох;
• окремни условия и форми защити на роботи хтори ше одноша на жени пре їх биолоґийни прикмети;
• предписованє окончованя одредзених роботох лєм з боку особох одредзеного полу, кед тото наклада природа роботи або дїялносци (пре биолоґийни и физиолоґийни причини, причини пристойносци и приватносци, пре природу або место роботи и други обєктивни причини);
• окремни мири унапрямени на звекшанє занятосци женох, учасци у фаховим оспособйованю и творенє єднаких можлївосцох за напредованє.

Член 10.

Покраїнски орґан управи компетентни за ровноправносц полох подноши Вивершней ради Автономней Покраїни Войводини (у дальшим тексту: Вивершна рада) на концу каждого трецого року звит о ровноправносци полох у покраїнских орґанох.

Звот о ровноправносци полох ма податки за остатнї три роки о:

• полней структури роботней моци;
• полней структури занятих спрам квалификацийох;
• полней структури по поєдиних службох;
• полней заступеносци занятих на руководзацих роботних местох и у орґанох при давательох роботи;
• уровню заробкох спрам полу у рамикох поєдиних ступньох фаховей приготовки;
• учасци у фаховим образованю и обучованю спрам полу;
• чишлє занятих спрам полней структури хтори преглашени за звишок;
• чишлє новозанятих спрам полу;
• чишлє особох спрам полу хтори розпоредзени на лєпше плацени и слабше плацени роботи.

Звит о ровноправносци полох ма и анализу заступеносци полох, як и план конкретних мирох за одстраньованє або ублажованє нєровномирней заступеносци полох.

Член 11.

Жена и хлоп заняти у покраїнских орґанох маю право на єднаки заробок за єднаку роботу и роботу истей значносци.

Трима ше же єст робота истей значносци кед заняти маю єднаки фахово квалификациї, окончую роботи истей файти, обсягу, зложеносци и одвичательносци, робя под єднакима або поровноюцима условиями.

Член 12.

Старшина хтори руководзи з покраїнским орґаном ше стара о прилагодзованю условийох на месце роботи ґу полу занятей особи, кед то нєобходне з цильом тирвацого безпечного окончованя роботох.

Член 13.

Старшина хтори руководзи з покраїнским орґаном ше стара о защити занятей особи на роботи и у вязи з роботу од шицких формох сексуалного знємирйованя хтори зробени з боку других занятих и шицких других особох хтори пребуваю у роботним просторе або на иншаки способ участвую у роботи.

Член 14.

Покраїнски орґан управи компетентни за ровноправносц полох приноши кажди треци рок Програму за стимулованє обезпечованя роботи женом и самозаняца женох.

Як самозаняту жену, у смислу того члена, трима ше жену снователя роботнї, подприємства або другей правней особи хтора окончує профитну дїлатносц.

Програма зоз пасуса 1. того члена ма мири и активносци за стимулованє обезпечованя роботи и самозаняца женох хтори без роботи длужей як два роки, самохраних родичох, мацерох з дзецми до трох рокох живота, як и женох хтори преглашени за звишок занятих.

IV СОЦИЯЛНА И ЗДРАВСТВЕНА ЗАЩИТА

Член 15.

З цильом защити самохраного родитля з дзецми до трих рокох живота, покраїнски орґан може предвидзиц окремни средства за злєпшанє їх материялного положеня.

Центри за социялну роботу на териториї Покраїни можу сновац телефони за помоц женом жертвом партнерского и фамелийного насилства и притульни доми за жени жертви фамелийного насилства.

Член 16.

З окремну програму здравственей защити за поєдини катеґориї жительства, односно файти хоротох хтори специфични за Покраїну, мож ушориц запровадзованє здравственей защити женох, зоз хтору ше окреме облапи здравствене совитованє у вязи з планованьом фамелиї, контрацепцию, ґравидносцу и мацеринством, як и превенцию и лїченє охореньох хторим окреме виложени жени.

V ПОЛИТИЧНИ И ЯВНИ ЖИВОТ

Член 17.

Жени и хлопи маю єднаке право на шлєбодни приступ ґу шицким службом и положеньом у покраїнских орґанох и єднаке право на окончованє шицких политичних и явних функцийох.

Покраїнски орґан длужен, у рамикох своїх компетенцийох, принєсц окремни програми и плани з цильом злєпшаня ровноправней заступеносци женох и хлопох. Состойну часц тих програмох и планох представяю и окремни мири за обезпечованє ровноправней заступеносци женох и хлопох у покраїнских орґанох.

Член 18.

Жени и хлопи маю єднаке право без дискриминациї виберац и буц виберани за посланїкох до Скупштини.

З предписаньом о виборе посланїкох до Скупштини ше блїжей ушори способ витворйованя права зоз пасуса 1. того члена и обепечованє найменєй 30% посланїцких местох за менєй заступени пол.

Член 19.

Жени и хлопи маю право ровноправно и без дискриминациї представяц Покраїну у медзинародним сотруднїцтве хторе ше витворює у рамикох компетенцийох Покраїни, буц представени и участвовац у роботи медзинародних орґанизацийох и институцийох чий Покраїна член.

При одредзованю составу, виборе и менованю делеґацийох хтори представяю Покраїну у медзинародним сотруднїцтве, медзинародних орґанизацийох и институцийох, жени и хлопи буду ровномирно представени.

Состав делеґацийох творя найменєй 30% особи менєй заступеного полу.

Член 20.

Вивершна рада, на предкладанє покраїнского орґана управи цо компетентни за ровноправносц полох, у сотруднїцтве з другима покраїнскима орґанами цо компетентни за запровадзованє тей одлуки, подноши Скупштини на розпатранє:

• одлуки и окремни мири за посцигованє ровноправносци женох и хлопох;
• покраїнски план акциї за витворйованє ровноправносци женох и хлопох;
• звит о витвореню ровноправносци женох и хлопох у Покраїни и по потреби меня або дополнює покраїнски план акциї за витворйованє ровноправносци женох и хлопох;
• звит о витворйованю ровноправносци женох и хлопох, утвердзує свойо предкладаня у вязи з нїм и доручує их Народней скупштини Републики Сербиї;
• план акциї за витворйованє ровноправносци женох и хлопох, утвердзує свойо предкладаня у вязи з нїм и доручує их Народней скупштини Републики Сербиї.

Член 21.

Покраїнски орґан управи компетентни за ровноправносц полох провадзи применьованє и витворює надпатрунок над применьованьом тей одлуки.

VI КАРЕБНИ ОДРЕДБИ

Член 22.

З пенєжну кару од 5.000 до 80.000 динари ше покаре за потупенє установу або фонд чий снователь Покраїна, кед окончи дискриминацию засновану на полу зоз члена 5. и члена 8. тей одлуки.

Зоз пенєжну кару од 500 до 20.000 динари ше покаре за потупенє зоз пасуса 1. того члена одвичательну особу у установи або фонду.

VII ПРЕХОДНИ И ЗАКОНЧУЮЦИ ОДРЕДБИ

Член 23.

Средства за финансованє активносцох зоз тей одлуки обезпечи ше зоз донацийох, спонзорствох и других жридлох.

Член 24.

Покраїнски орґани длужни ускладзиц свойо акти з одредбами тей одлуки у чаше єдного року од єй ступаня на моц.

Член 25.

Тота одлука ступа на моц осми дзень по обявйованю у "Службених новинох Автономней Покраїни Войводини".

Надпомнуце: Тоту одлуку ше од 14. децембра 2009. року принемює як Покраїнску скупштинску одлуку, а на основи Покраїнскей скупштинскей одлуки о запровадзованю Статута Автономней Покраїни Войводини ("Сл. новини АП Войводини", число 18/2009).