Закон о шлєбодним приступе ґу информацийом од явней значносци
("Службени глашнїк РС", число 120/2004, 54/2007, 104/2009 и 36/2010)
I ОСНОВНИ ОДРЕДБИ
Предмет закона
Член 1.
Зоз тим законом ше ушорює права на приступ ґу информацийом од явней значносци з якима розполагаю орґани явней власци, пре витворенє и защиту интереса явносци же би знала и витворенє шлєбодного демократского порядку и отвореного дружтва.
Пре витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци з якима розполагаю орґани явней власци, з тим законом ше установює Поверенїк за информациї од явней значносци (у дальшим тексту: Поверенїк), як самостойни державни орґан, нєзависни у окончованю своєй компетенциї.
Информация од явней значносци
Член 2.
Информация од явней значносци, у смислу того закона, то информация з яку розполага орґан явней власци, хтора настала у роботи або у вязи зоз роботу орґана явней власци и находзи ше у одредзеним документу, а одноши ше на шицко о чим явносц ма оправдани интерес знац.
Же би ше даяку информацию тримало як информацию од явней значносци, нє важне чи жридло информациї орґан явней власци або даєдна друга особа, нє важни ношач информацийох (папер, пантлїка, филм, електронски медиї и подобне) на хторим ше находзи документ цо ма информацию, датум наставаня информациї, способ дознаваня информациї, анї нє важни други подобни прикмети информациї.
Орґан явней власци
Член 3.
Орґан явней власци (у дальшим тексту: орґан власци) у смислу того закона то:
- державни орґан, орґан териториялней автономиї, орґан локалней самоуправи, як и орґанизация хторей зверене окончованє явних овласценьох (у дальшим тексту: державни орґан);
- правна особа хтору снує або финансує у цалосци, односно з векшу часцу державни орґан.
Законски предпоставки о оправданим интересу
Член 4.
Трима ше же оправдани интерес явносци знац, зоз члена 2. того закона, постої вше кед ше роби о информацийох з якима розполага орґан власци, хтори ше одноша на загрожованє, односно защиту здравя жительства и животного штредку, а кед ше роби о других информацийох з якима розполага орґан власци, трима ше же оправдани интерес явносци знац, зоз члена 2. того закона, постої, окрем кед орґан власци докаже процивне.
Змист права на приступ ґу информацийом од явней значносци
Член 5.
Кажде ма право на сообщенє чи орґан власци ма одредзену информацию од явней значносци, односно чи му вона доступна.
Кажде ма право на оможлївйованє доступносци информациї од явней значносци зоз увидом до документу у хторим информация од явней значносци, право на копию того документу, як и право, на основи вимаганя, на посиланє копиї документу по пошти,факсу, електронскей пошти або на други способ.
Начало єднакосци
Член 6.
Права зоз того закона припадаю шицким людзом под истима условиями, без огляду на державянство, место биваня, место пребуваня односно шедзиско, або особне свойство як цо то раса, вира, национална и етнїчна припадносц, пол и подобне.
Забрана дискриминациї новинарох и явних глашнїкох
Член 7.
Орґан власци нє шме класц до лєпшого положеня анї єдного новинара або явни глашнїк кед вецей з нїх упутели вимаганє, так же лєм єдному або лєм йому скорей як другим новинаром або явним глашнїком оможлїви витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци.
Огранїченя правох
Член 8.
Права зоз того закона мож винїмково огранїчиц на способ яки предписани з тим законом, кед то нєобходне у демократичним дружтве пре защиту од озбильного потупеня преважнєйшого интересу хтори засновани на уставе або закону.
Анї єдну одредбу того закона ше нє шме толковац на способ хтори може привесц до утаргованя даєдного права яке тот закон припознава або до його огранїченя у векшей мири од гевтей яка предписана у пасусу 1. того члена.
II ВИКЛЮЧЕНЄ И ОГРАНЇЧЕНЄ ШЛЄБОДНОГО ПРИСТУПУ ҐУ ИНФОРМАЦИЙОМ ОД ЯВНЕЙ ЗНАЧНОСЦИ
Живот, здравє, сиґурносц, правосудство, одбрана жеми, национална и явна безпечносц, економски хасен жµми и тайна
Член 9.
Орґан власци нє оможлїви глєдательови витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци кед вон з тим може:
- загрожиц живот, здравє, безпечносц або гоч хторе важне добро даєдней особи;
- загрожиц, онєможлївиц або очежац зоперанє або одкриванє виновного дїла, обтуженє за виновне дїло, водзенє предвиновного поступку, водзенє судского поступку, вивершенє пресуди або запровадзованє кари, або даєден други правно реґуловани поступок або фер поступанє и справедлїве судзенє;
- озбильно загрожиц одбрану жеми, националну або явну безпечносц, або медзинародни одношеня;
- сущно зменшац способносц держави за управянє з економскима процесами у жеми, або сущно очежац витворенє оправданих економских интересох;
- оможлївиц доступносц информациї або документу за хтори зоз предписанями або зоз службеним актом яки засновани на закону одредзене же ше го чува як державну, службену, дїловну або другу тайну, односно хтори доступни лєм одредзеному кругу особох, пре чийо одкриванє можу наступиц чежки правни або други пошлїдки по интереси яки защицени зоз законом, а вони превагли над интересом за приступ ґу информациї.
Информация од явней значносци хтору ма орґан власци и хтора уж доступна явносци
Член 10.
Орґан власци нє муши глєдательови оможлївиц витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци кед ше роби о информациї хтора уж обявена и доступна у жеми або на интернету.
У случаю зоз пасуса 1. того члена, орґан власци у одвиту на вимаганє означи ношача информациї (число службеного глашнїка, назву публикациї и под.), дзе и кеди вимагана информация обявена, окрем кед то общепознате.
Оспорйованє обявеней информациї з боку орґана власци
Член 11.
Кед орґан власци оспори правдивосц або подполносц информациї од явней значносци хтора обявена, сообщи правдиву и подполну информацию, односно оможлїви увид до документу хтори ма правдиву и подполну информацию, окрем у случайох зоз члена 9. и 14. того закона.
Роздвойованє информацийох
Член 12.
Кед вимагану информацию од явней значносци мож видвоїц од других информацийох у документу до хторого орґан власци нє длужен глєдательови оможлївиц увид, орґан власци оможлїви глєдательови увид до часци документу хтора ма лєм видвоєну информацию.
Злохаснованє шлєбодного приступу ґу информацийом од явней значносци
Член 13.
Орґан власци глєдательови нє оможлїви витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци кед глєдатель злохаснує права на приступ ґу информацийом од явней значносци, окреме кед вимаганє нєрозумне, часте, кед ше вимаганє повторює за исти або уж дати информациї або кед ше вимага барз вельке число информацийох.
Приватносц и други права особи
Член 14.
Орґан власци нє оможлїви глєдательови витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци кед з тим може потупиц право на приватносц, право на угляд або даєдно друге право особи на хтору ше глєдана информация особнє одноши, окрем:
- кед особа на тото пристала;
- кед ше роби о особи, зявеню або подїї од интересу за явносц, а окреме кед ше роби о ношительови державней и политичней функциї и кед информация важна пре функцию яку тота особа окончує;
- кед ше роби о особи хтора зоз своїм справованьом, окреме у приватним живоце, дала причини за вимаганє информациї.
III ПОСТУПОК ПРЕД ОРҐАНОМ ВЛАСЦИ
Вимаганє за обвисценє, увид, видаванє копиї и упутйованє
Член 15.
Глєдатель подноши орґану власци вимаганє за витворйованє права на приступ ґу информацийом од явней значносци у писаней форми (у дальшим тексту: вимаганє).
Вимаганє муши мац назву орґана власци, мено, презвиско и адресу глєдателя, як и прецизни опис информациї яку ше глєда.
Вимаганє може мац и други податки хтори олєгчую пренаходзенє глєданей информациї.
Глєдатель нє муши навесц причини за подношенє вимаганя.
Кед вимаганє нє ма податки зоз пасуса 2. того члена, односно кед вимаганє нєушорене, овласцена особа орґана власци длужна без надополнєня поучиц глєдателя як тоти нєдостатки одстранї, односно длужна доручиц глєдательови упутство о дополнєню.
Кед глєдатель нє одстранї нєдостатки у одредзеним чаше, односно у чаше 15 дньох од дня приманя упутства о дополнєню, а нєдостатки таки же по вимаганю нє мож поступац, орґан власци принєше заключенє о одруцованю вимаганя як нєушореного.
Приступ ґу информацийом орґан власци длужен оможлївиц и на основи усного вимаганя глєдателя яке ше сообщує до записнїку, кед ше таке вимаганє уноши до окремней евиденциї и применює термини як за вимаганє у писаней форми.
Орґан власци може предписац формулар за подношенє вимаганя, алє муши розпатриц и вимаганє хторе нє написане на тим формуларе.
Одлучованє о вимаганю
Член 16.
Орґан власци длужен без одкладаня, а найпознєйше у чаше 15 дньох од дня приманя вимаганя, обвисциц глєдателя о тим же ма информацию, дац му на увид документ дзе ше находзи глєдана информация, односно видац му або послац копию того документу. Копия документу послана глєдательови зоз дньом напущованя писарнїци орґана власци од хторого информация глєдана.
Кед ше вимаганє одноши на информацию за хтору мож предпоставиц же є од значносци за защиту живота або шлєбоди даєдней особи, односно за загрожованє або защиту здравя жительства и животного штредку, орґан власци муши обвисциц глєдателя о тим же ма информацию, дац му на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация, односно видац му копию того документу найпознєйше у чаше 48 годзинох од приманя вимаганя.
Кед орґан власци, пре опрвадани причини, нє може у чаше зоз пасуса 1. того члена обвисциц глєдателя о тим же ма информцию, дац му на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация, видац му односно послац копию того документу, длужен є о тим такой обвисциц глєдателя и одредзиц надополнююци термин, хтори нє може буц длугши як 40 днї од дня приманя вимаганя, у хторим глєдателя обвисци о тим же ма информацию, да му на увид документ дзе ше глєдана информация находзи, вида му, односно пошлє копию того документу.
Кед орґан власци на вимаганє нє одвитує у одредзеним чаше, глєдатель може уложиц жалбу Поверенїкови, окрем у случайох яки утвердзени з тим законом.
Орґан власци, вєдно з обвисценьом же глєдательови да на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация односно вида копию того документу, сообщи глєдательови час, место и способ на яки достанє информацию на увид, суму нужних трошкох виробку копиї документа, а у случаю кед нє розполага зоз технїчнима средствами за виробок копиї, упозна глєдателя зоз можлївосцу виробку копиї зоз хаснованьом власней опреми.
Увид до документу у хторим ше находзи глєдана информация ше окончує у службених просторийох орґана власци.
Глєдатель може, пре оправдани причини, вимагац увид до документу у хторим глєдана информация у другим чаше як му то одредзел орґан од хторого информация вимагана.
Особи хтора нє може без провадзача окончиц увид до документу у хторим глєдана информация ше оможлїви же би то зробела зоз помоцу провадзача.
Кед видоволї вимаганю, орґан власци нє видава окреµмне ришенє, алє о тим напише службену призначку.
Кед орґан власци одбиє у цалосци або з часци обвисциц глєдателя о тим же ма информацию, дац му на увид документ у хторим глєдана информация, видац му односно послац копию того документу, длужен є принєсц ришенє о одбиваню вимаганя и тото ришенє обгрунтовац у писаней форми, як и у ришеню упутиц глєдателя на правни средства яки може виявиц процив такого ришеня.
Надополнєнє
Член 17.
Увид до документу у хторим глєдана информация безплатни.
Копию документу у хторим глєдана информация ше видава з обовязку глєдателя плациц надополнєнє нужних трошкох виробку тей копиї, а у случаю посиланя - и трошкох посиланя.
Влада предписує трошковнїк на основи хторого орґан обраховює трошки зоз предходного пасуса.
Од обовязки плаценя надополнєня зоз пасуса 2. того члена ошлєбодзени новинаре кед копию документа вимагаю пре окончованє своєй роботи, здруженя за защиту людских правох кед копию документа вимагаю пре витворйованє цильох здруженьох и шицки други особи кед ше глєдана информация одноши на загрожованє, односно защиту здравя жительства и животного штредку, окрем у случайох зоз члена 10. пасус 1. того закона.
Поверенїк провадзи праксу наплацованя надополнєня и ошлєбодзеня од надополнєня и дава препоруки орґаном власци пре виєдначованє тей пракси.
Даванє на увид и виробок копиї
Член 18.
Увид до документу у хторим глєдана информация ше окончує зоз хаснованьом опреми з яку розполага орґан власци, окрем кед глєдатель вимага окончиц увид зоз хаснованьом власней опреми.
Орґан власци видава копию документа (фотокопию, авдио-копию, видео-копию, диґиталну копию и под.) у хторим глєдана информация у форми у якей ше информация находзи.
Кед орґан власци нє розполага зоз технїчнима можлївосцами за виробок копиї документа у смислу пасуса 2. того члена, вироби копию документу у иншакей форми.
Кед орґан власци розполага зоз документом у хторим глєдана информация на язику на яким вимаганє поднєшене, длужен є глєдательови дац на увид документ и виробиц копию на язику на яким вимаганє поднєшене.
Прешлїдзованє вимаганя Поверенїкови
Член 19.
Кед орґан власци нє ма документ дзе ше глєдана информация находзи, прешлїдзи вимаганє Поверенїкови и обвисци Поверенїка и глєдателя дзе ше документ находзи, по його спознаню.
Поступанє Поверенїка по прешлїдзеним вимаганю
Член 20.
По приманю вимаганя, Поверенїк преверює чи документ дзе глєдана информация на хтору ше вимаганє одноши ма орґан власци хтори му прешлїдзел вимаганє.
Кед утвердзи же документ зоз пасуса 1. того члена нє у орґану власци хтори му прешлїдзел вимаганє глєдателя, Поверенїк доручи вимаганє орґану власци хтори тот документ ма, окрем кед глєдатель иншак одредзел и о тим обвисци глєдателя, або глєдателя упути на орґан власци дзе ше находзи глєдана информация.
Способ поступаня зоз пасуса 2. того члена одредзи Поверенїк, у зависносци на яки способ мож ефикаснєйше витвориц права на приступ ґу информацийом од явней значносци.
Кед Поверенїк доручи вимаганє орґану власци зоз пасуса 2. того члена, термин яки предвидзени зоз членом 16. того закона почина чечиц од дня доручованя.
Инши одредби поступку
Член 21.
На поступок пред орґаном власци ше применює одредби закона зоз хторима ше ушорює общи управни поступок, а одноша ше на ришованє першоступньового орґана, окрем кед з тим законом иншак одредзене.
IV ПОСТУПОК ПРЕД ПОВЕРЕНЇКОМ
Право на жалбу
Член 22.
Глєдатель може виявиц жалбу Поверенїкови у чаше 15 дньох по доставаню ришеня орґана власци кед:
- орґан власци, процивно члену 16. пасус 1. и 3. того закона, одбиє обвисциц глєдателя о тим чи ма одредзену информацию од явней значносци або му вона иншак доступна, дац му на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация, видац му, односно послац копию документу, або кед то нє зроби у предписаним чаше;
- орґан власци, процивно члену 16. пасус 2. того закона, нє да одвит у предписаним чаше на вимаганє глєдателя;
- орґан власци, процивно члену 17. пасус 2. того закона, услови видаванє копиї документа у хторим ше находзи глєдана информация з уплацованьом надополнєня яке превозиходзи суму нужних трошкох виробку тей копиї;
- орґан власци нє да на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация на способ яки предвидзени зоз членом 18. пасус 1. того закона;
- орґан власци нє да на увид документ у хторим ше находзи глєдана информация, односно нє вида копию того документа на способ яки предвидзени зоз членом 18. пасус 4. того закона.
Процив ришеня Народней скупштини, предсидателя Републики, Влади Републики Сербиї, Верховного суду Сербиї, Уставного суду и Републичного явного тужителя нє мож виявиц жалбу.
Процив ришеня зоз пасуса 2. того члена мож порушац управни спор, у складзе зоз законом, о чим суд, по службеней длужносци, обвисцує Поверенїка.
Ришованє Поверенїка по жалби
Член 23.
На поступок пред Поверенїком ше применює одредби закона зоз хторима ше ушорює общи управни поступок, а хтори ше одноша на ришованє другоступньового орґана по жалби, окрем кед зоз тим законом иншак одредзене.
Член 24.
Поверенїк приноши ришенє без одкладаня, а найпознєйше у чаше 30 дньох по придаваню жалби, понеже оможлїви орґану власци же би ше у писаней форми вияшнєл, а по потреби и глєдательови.
Поверенїк одруцує жалбу хтора нєдопущена, нєблагочасна и хтору виявела нєовласцена особа.
Орґан власци доказує же поступел у складзе зоз своїма обовязками яки предвидзени зоз тим законом.
Одлучованє Поверенїка у вязи зоз мирами за унапредзенє явносци роботи
Член 25.
Поверенїк може по прияви або по службеней длужносци принєсц ришенє зоз хторим утвердзує же орґан власци, окрем орґана зоз члена 22. пасус 2. того закона, нє сполнєл свойо обовязки яки предвидзени зоз тим законом и розказац мири за їх вивершенє, понеже предходно оможлїви орґану власци вияшнїц ше у писаней форми.
Прияву зоз пасуса 1. того члена нє мож поднєсц у случайох кед зоз тим законом предвидзене право на жалбу.
Утвердзованє фактового стану з боку Поверенїка
Член 26.
Поверенїк поднїма поступки за утвердзованє фактового стану хтори нєобходни пре приношенє ришеня зоз члена 24. и 25. того закона.
Поверенїкови, пре утвердзованє фактового стану зоз пасуса 1. того члена, будзе оможлївени увид до каждого ношача информациї на хтори ше тот закон применює.
Правни лїк процив ришеня Поверенїка
Член 27.
Процив ришеня Поверенїка мож порушац управни спор.
Управни спор з нагоди витворйованя права на шлєбодни приступ ґу информацийом од явней значносци нагли.
Обовязносц ришеньох и заключеньох
Член 28.
Ришеня Поверенїка обовязуюци, конєчни и вивершни.
Административне вивершенє ришеня Поверенїка запровадзує Поверенїк зоз примушеньом (примушуюцу миру, односно пенєжну кару), у складзе зоз законом зоз хторим ше ушорює общи управни поступок.
У поступку административного вивершеня ришеня Поверенїка нє мож виявиц жалбу хтора ше одноши на вивершенє.
Кед Поверенїк нє може запровадзиц свойо ришенє на способ зоз пасуса 2. того члена, Влада му, на його вимаганє, дава помоц у поступку административного вивершеня того ришеня - применююци мири зоз своєй компетенциї, односно обезпечуюци вивершенє ришеня Поверенїка зоз нєпоштредним примушеньом.
V ВИБОР, ПОЛОЖЕНЄ И КОМПЕТЕНЦИЯ ПОВЕРЕНЇКА
Шедзиско Поверенїка
Член 29.
Шедзиско Поверенїка ше находзи у Беоґрадзе.
Вибор
Член 30.
Народна скупштина Републики Сербиї (у дальшим тексту: Народна скупштина), з векшину гласох шицких народних посланїкох, вибера Поверенїка на предкладанє одбору Народней скупштини хтори компетентни за информованє.
За Поверенїка ше вибера особу зоз припознатим углядом и фаховосцу у обласци защити и унапредзеня людских правох.
Поверенїк може буц особа хтора сполнює условия за роботу у державних орґанох, хтора закончела правни факултет и ма найменєй дзешец роки роботного искуства.
Поверенїк нє може буц особа на функциї або хтора роби у другим державним орґану або политичней странки.
Поверенїка ше вибера на седем роки.
Иста особа може буц вибрана за Поверенїка найвецей два раз.
Преставанє мандату
Член 31.
Поверенїкови престава длужносц кед му видзе мандат, на особне вимаганє, кед наполнї шейдзешат пейц роки живота и з розришеньом.
Одлуку о преставаню длужносци Поверенїка приноши з векшину гласох шицких народних посланїкох, Народна скупштина.
Поверенїка ше розришує од длужносци кед ше го осудзи за виновне дїло на кару гарешту, або кед тирвацо страци роботну способносц, кед є на функциї або роби у другим державним орґану або у политичней странки, кед страци державянство Републики Сербиї, або кед нєфахово и нєсовисно окончує роботу.
Поступок за розришенє Поверенїка ше порушує на инициятиву єдней трецини народних посланїкох.
Одбор Народней скупштини хтори компетентни за информованє утвердзує чи єст причини за розришенє и о тим обвисцує Народну скупштину.
Одбор Народней скупштини хтори компетентни за информованє обвисцує Народну скупштину и о вимаганю Поверенїка же би му престала длужносц, як и о сполньованю условийох за преставанє длужносци пре роки живота.
Кед о вимаганю за преставанє длужносци Народна скупштина нє одлучи у чаше 60 дньох, трима ше з виходзеньом того часу Поверенїкови престала длужносц.
У других случайох Поверенїкови длужносц престава гевтого дня хтори Народна скупштина назначи у своєй одлуки.
Положенє Поверенїка
Член 32.
Поверенїк самостойни и нєзависни у окончованю своєй компетенциї.
У окончованю своєй компетенциї Поверенїк нє будзе глєдац, анї примац налоги и упутства од державних орґанох и других особох.
Поверенїк ма право на исту плацу яку ма судия Верховного суду, як и други права по основи роботи, у складзе зоз законом, и право на надополнєнє трошкох яки настали у вязи зоз окончованьом його компетенциї.
Поверенїка нє мож поволац на одвичательносц за думанє хторе винєсол або предкладанє хторе дал у окончованю своєй компетенциї, а у поступку хтори порушани пре виновне дїло яке зробене у окончованю його компетенциї нє мож го заврец до вишлїдного гарешту без одобреня Народней скупштини.
Заменїк Поверенїка
Член 33.
Поверенїк ма заменїка хторого вибера Народна скупштина, з векшину гласох шицких народних посланїкох, на предкладанє Поверенїка.
Поверенїк предклада за свойого заменїка особу хтора сполнює условия за роботу у державних орґанох.
Заменїка Поверенїка ше вибера на седем роки.
Иста особа може буц виберана за заменїка Поверенїка найвецей два раз.
Заменїк Поверенїка окончує длужносц Поверенїка у случаю його одсуства, шмерци, кед му видзе мандат, кед є розришени, як и кед Поверенїк дочасово або тирвацо зопарти окончовац свойо компетенциї.
Заменїкови Поверенїка престава длужносц на способ яки предвидзени за преставанє длужносци Поверенїка.
Поступок за розришенє заменїка Поверенїка ше порушує и на инициятиву Поверенїка.
Фахова служба Поверенїка
Член 34.
Поверенїк ма фахову службу хтора му помага у окончованю його компетенцийох.
Поверенїк приноши акт за хтори согласносц дава Народна скупштина и зоз хторим ушорює роботу своєй фаховей служби. Поверенїк самостойнє одлучує, у складзе зоз законом, о приманю особох до роботного одношеня до фаховей служби, руководзени з потребу професионалного и дїлотворного окончованя своєй компетенциї.
На занятих у фаховей служби Поверенїка ше сходно применює предписаня о роботних одношеньох у державних орґанох.
Финансийни средства за роботу Поверенїка и його фаховей служби ше обезпечує у буджету Републики Сербиї.
Компетенция Поверенїка
Član 35
Поверенїк:
- провадзи почитованє обовязкох орґанох власци яки утвердзени зоз тим законом и о тим информує явносц и Народну скупштину;
- дава инициятиву за приношенє або вименки предписаньох пре запровадзованє и унапредзенє права на приступ ґу информацийом од явней значносци;
- предклада орґаном власци же би подняли мири пре унапредзованє їх роботи хторе ушорене зоз тим законом;
- ) поднїма мири яки потребни за обучованє занятих у державних орґанох и упознаванє занятих з їх обовязками у вязи зоз правами на приступ ґу информацийом од явней значносци, пре дїлотворну применку того закона;
- ришує по жалби процив ришеня орґанох власци зоз хторима потупени права яки ушорени зоз тим законом;
- обвисцує явносц о змисту того закона, як и о правох хтори ушорени зоз тим законом;
- окончує и други роботи хтори одредзени зоз тим законом.
Поверенїк може порушац поступок за оцену уставносци и законїтосци законох и других общих актох.
Звити
Член 36.
У чаше трох мешацох од законченя фискалного року, Поверенїк подноши Народней скупштини рочни звит о роботох хтори подняли орґани власци у применки того закона, як и о своїх роботох и видаткох.
Окрем звиту зоз пасуса 1. того члена, Поверенїк подноши Народней скупштини и други звити, кед оценї же то потребне.
VI МИРИ ЗА УНАПРЕДЗЕНЄ ЯВНОСЦИ РОБОТИ ОРҐАНОХ ВЛАСЦИ
Приручнїк за витворйованє правох
Член 37.
Поверенїк, без одкладаня, видава и ажурує приручнїк зоз практичнима упутствами за дїлотворне витворйованє правох хтори ушорени зоз тим законом на сербским язику и на язикох хтори, у складзе зоз законом, одредзени як язики цо ше службено хаснує.
У приручнїку зоз пасуса 1. того члена ше муши окреме назначиц змист и обсяг правох на приступ ґу информацийом од явней значносци, як и способи на хтори тоти права мож витвориц.
Поверенїк ма обовязку у преси, прейґ електронских медийох, интернету, на явних трибинох и на други способи упознац явносц зоз змистом приручнїка зоз пасуса 1. того члена.
Овласцена особа орґанох власци
Член 38.
Орґан власци одредзи єдну або вецей службени особи (у дальшим тексту: овласцена особа) за поступанє по вимаганю за шлєбодни приступ ґу информацийом од явней значносци.
Овласцена особа:
- прима вимаганя, обвисцує глєдателя о пошедованю информацийох и обезпечує увид до документа у хторим ше находзи глєдана информация, односно доручує информацию на одвитуюци способ, одбива вимаганє з ришеньом, дава глєдательом нєобходну помоц за витворйованє їх правох яки утвердзени зоз тим законом;
- поднїма мири за унапредзенє пракси поступаня зоз ношачами информацийох, пракси отримованя ношачох информацийох, як и пракси їх чуваня и обезпеченя.
Кед овласцена особа зоз пасуса 1. того члена нє одредзена, за поступанє по вимаганю компетентни руководитель орґана власци.
Обовязка обявйованя информатора
Член 39.
Державни орґан, найменєй раз рочнє, прави информатор з основнима податками о своєй роботи у хторим окреме облапени:
- опис овласценьох, обовязкох и орґанизацийней структури;
- податки о буджету и средствох роботи;
- податки у поглядзе файтох услугох хтори нєпоштредно дава заинтересованим особом;
- поступок подношеня вимаганя державному орґану, односно укладаня жалби процив його одлукох, роботох або препущеньох;
- препатрунок вимаганьох, жалбох и других нєпоштредних мирох хтори подняли заинтересовани особи, як и одлукох державного орґана у вязи зоз поднєшенима вимаганями и уложенима жалбами, односно одвитами на други нєпоштредни мири хтори подняли заинтересовани особи;
- податки о способе и месце чуваня ношачох информацийох, файти информацийох хтори ма, файти информацийох хтори дава на увид, як и опис поступку подношеня вимаганя;
- мена старшинох державного орґана и опис їх овласценьох и длужносцох, як и поступкох по хторих вони приноша одлуки;
- правила и одлуки державного орґана хтори ше одноша на явносц роботи того орґана (роботни час, адреса, контакт-телефони, идентификацийни ознаки, доступносц ґу особом з окремнима потребами, приступ на схадзкох, допущеносц авдио и видео-знїманьох и подобне), як и кажде автентичне толкованє тих одлукох;
- правила и одлуки о виключеню и огранїченю явносци роботи державного орґана, як и їх обгрунтованє.
Державни орґан заинтересованей особи, без надополнєня, оможлїви увид до информатора, односно да єй прикладнїк информатора, зоз надополнєньом нєобходних трошкох.
Упутство за обявйованє информатора
Член 40.
Поверенїк видава упутство по хторим ше обявює информатор зоз члена 39. того закона и дава совити, на вимаганє державного орґана, пре правилне, подполне и благочасне сполнєнє обовязки обявйованя информатора.
Отримованє ношача информациї
Член 41.
Орґан власци будзе отримовац ношачи информацийох так же оможлїви витворенє права на приступ ґу информацийом од явней значносци, у складзе зоз тим законом.
Обучованє занятих
Член 42.
Пре дїлотворну применку того закона, державни орґан запровадзує обучованє занятих и упознаванє занятих з їх обовязками у вязи зоз правами яки ушорени зоз тим законом.
Обучованє занятих зоз пасуса 1. того члена облапи окреме: змист, обсяг и значносц правох на приступ ґу информацийом од явней значносци, поступок витворйованя тих правох, поступанє з ношачами информацийох, їх отримованє и чуванє, як и файти податкох хтори державни орґан длужен обявйовац.
Подношенє звиту Поверенїкови
Член 43.
Овласцена особа державного орґана подноши рочни звит Поверенїкови о поступкох того орґана хтори подняти пре применку того закона и ма податки о:
- чишлє поднєшених вимаганьох, чишлє подполно або часточнє прилапених вимаганьох, як и о чишлє одруцених и одбитих вимаганьох;
- чишлє и змисту жалбох процив ришеньох зоз хторима ше одруцує або одбива вимаганє;
- вкупней суми наплацених надополнєньох за витворйованє правох на приступ ґу информацийом од явней значносци;
- мирох хтори подняти у вязи з обовязку обявйованя информатора;
- мирох хтори подняти у вязи з отримованьом ношача информациї;
- мирох хтори подняти у вязи з обучованьом занятих.
VII НАДОПОЛНЄНЄ ЧКОДИ
Член 44.
Орґан власци одвитує за чкоду хтора настала прето же явни глашнїк нє могол обявиц информацию понеже му нєоправдано ускрацел або огранїчел права на приступ ґу информацийом од явней значносци зоз члена 5. того закона, односно прето же новинар або явни глашнїк положени до лєпшого положеня процивно одредби члена 7. того закона.
VIII НАДПАТРУНОК
Член 45.
Запровадзованє того закона надпатра министерство хторе компетентне за информованє.
IХ КАРЕБНИ ОДРЕДБИ
Член 46.
Зоз пенєжну кару од 5.000 по 50.000 динари ше покаре за потупенє овласцену особу у орґану власци кед орґан власци:
- поступи процивно началу єднакосци (член 6) ;
- дискриминує новинара або явни глашнїк (член 7);
- нє означи ношача информациї, дзе и кеди глєдана информация обявена (член 10. пасус 2);
- нє сообщи правдиву и подполну информацию, односно нє оможлїви увид до документу хтори ма правдиву и подполну информацию (член 11);
- глєдательови нє да на увид документ и нє направи копию документу на язику на хторим поднєшене вимаганє (член 18. пасус 4);
- одбиє прияц вимаганє, нє обвисци глєдателя же ма информациї або нє обезпечи увид до документа у хторим ше находзи глєдана информация, односно нє пошлє копию документа на одвитуюци способ, нє принєше ришенє о одбиваню вимаганя и одбиє дац глєдательом нєобходну помоц за витворйованє їх правох (член 38. пасус 2. точка 1).
Член 47.
Зоз пенєжну кару од 5.000 по 50.000 динари ше покаре за потупенє одвичательну особу у державним орґану кед державни орґан препущи направиц информатор зоз предписанима податками о своєй роботи (член 39).
Член 48.
Зоз пенєжну кару од 5.000 по 50.000 динари ше покаре за потупенє овласцену особу у державним орґану кед препущи поднєсц рочни звит Поверенїкови о поступкох того орґана хтори подняти пре применку того закона, зоз предписанима податками (член 43).
Х ЗАКОНЧУЮЦИ ОДРЕДБИ
Член 49.
Орґани власци меную овласцени особи за ришованє о вимаганьох на шлєбодни приступ ґу информацийом од явней значносци у чаше 30 дньох по ступаню на моц того закона.
Народна скупштина вибере Поверенїка у чаше 45 дньох по ступаню на моц того закона.
Член 50.
Тот закон ступа на моц осми дзень по обявйованю у "Службеним глашнїку Републики Сербиї".
Самостойни члени Закона о дополнєньох Закона о шлєбодним приступе ґу информацийом од явней значносци
("Сл. глашнїк РС", ч. 54/2007)
Член 5.
Кед иста особа будзе ознова виберана за Поверенїка або заменїка Поверенїка скорей як єй видзе мандат, мандат єй престава кед прейду седем роки од першого вибору и може буц виберана ище раз.
Член 6.
Тот закон ступа на моц з дньом обявйованя у "Службеним глашнїку Републики Сербиї".
Самостойни члени Закона о вименкох и дополнєньох Закона о шлєбодним приступе ґу информацийом од явней значносци
("Сл. глашнїк РС", ч. 104/2009)
Член 16.
Овласцує ше Законодавни одбор Народней скупштини же би утвердзел пречисцени текст Закона о шлєбодним приступе ґу информацийом од явней значносци.
Член 17.
Тот закон ступа на моц осми дзень по обявйованю у "Службеним глашнїку Републики Сербиї".